شکست افتضاح آمیز موتلفین انتخاباتی کرزی

شکست افتضاح آمیز موتلفین انتخاباتی کرزی

جلسه رای دهی روز گذشته ولسی جرگه به کابینه پیشنهادی حامد کرزی که منجر به برنده شدن تمامی حامیان نزدیک به وی شد، زنگ خطری را از همان لحظات نخست برای دولت کرزی و آینده حکومت افغانستان به صدا در آورد. براساس نتایج نهایی، هیچ یک از وزیران معرفی شده از طرف موتلفین انتخاباتی کرزی یعنی وزیران معرفی شده از سوی مارشال فهیم، کریم خلیلی، حاجی محمد محقق، پیر سید احمد گیلانی، جنرال دوستم، رسول سیاف و صبغت الله مجددی نتوانستند رای اعتماد به دست آورند.

انورالحق احدی، وزیر پیشنهادی اقتصاد، نیز نتوانست رای اکثریت را به دست آورد. اسماعیل خان، وزیر پیشنهادی انرژی و آب نیز نتوانست به اکثریت آرا دست بیابد.
به نظر می رسد که نتایج این رای گیری با یک مانور پیچیده، استتاری و جالب از قبل طراحی و برنامه ریزی شده بود.
مثلا از میان مجموع وزیران پیشنهادی هزاره ها که در مجموع از سوی کریم خلیلی و محمد محقق معرفی شده بودند، هیچ کدام نتوانستند رای اعتماد بیاورند. نتیجه آن دلخوری و بی اعتمادی شدیدی است میان کریم خلیلی و کرزی و محدود ساختن زمینه های همکاری مشترک میان آنان. این مساله هم چنان بی اعتبار شدن محمد محقق و یاران او را در پی دارد؛ کسی که در هنگامه انتخابات برای پیروزی کرزی خیلی سینه چاک کرده بود.
هیچ یک از وزیران پیشنهادی جنرال دوستم از قوم ازبک نیز نتوانستند، پیروز شوند. این برای جنرال دوستم که کرزی حمایت او را با زحمات فراوان و حتا تا سرحد ایجاد تنش در رابطه اش با ایالات متحده امریکا بدست آورده بود، خیلی سنگین و گران است. این مساله برای کشور ترکیه که حامی و کمک کننده نزدیک دولت کرزی می باشد و تلاش می کند تا در تقویت روابط دولت افغانستان با پاکستان نقشی موثری ایفا کند، نیز سنگین تمام خواهد شد و منجر به ایجاد تنش در روابط آن کشور با افغانستان و بی اعتمادی ترکیه نسبت به حامد کرزی می گردد.
وزیران پیشنهادی تاجیک که عمدتا از طرف مارشال فهیم معرفی شده بودند، نیز هیچ کدام نتوانستند پیروز شوند. تنها تاجیکی که توانست با یک اکثریت شکننده رای اعتماد بیاورد، سید مخدوم رهین، وزیر پیشنهادی وزارت اطلاعات و فرهنگ بود. آقای رهین که در کابینه قبلی با حمایت گروه روم آمده بود، در کابینه جدید هیچ گونه پشتوانه گروهی با خود نداشت. در واقع رای اعتماد به آقای رهین بیشتر از همه ناشی از عملکرد شدیدا ناسالم و مدیریت منحرف کریم خرم، خلف وی در این پست بود.
رای نیاوردن وزیران پیشنهادی مارشال فهیم زمینه ساز اختلاف های عمیق و سوظن های گسترده میان او و کرزی است و امکان و شرایط همکاری مشترک را در بلندمدت میان هردو به شدت محدود می سازد.
برنده نشدن اسماعیل خان نیز غیر قابل انتظار بود. برنده نشدن اسماعیل خان باعث شد تا بسیاری ها انگشت تعجب به دهان کنند. در حالی که اسماعیل خان در انتخابات گذشته از نزدیک ترین و سنتی ترین همفکران خودش حمایت نکرد و به صورت بیدریغ در کنار کرزی ایستاد، تا جایی که حتا در مراسم کمپاین کرزی در ولایت هرات ده ها هزار نفر را بسیج کرد تا به نفع او شعار زنده باد زنده باد، سر بدهند.
اسماعیل خان جدا از گرایش فکری و سابقه اش، در جریان تصدی پست وزارت انرژی و آب کارنامه بهتری از خود برجای گذاشته بود. در جریان تصدی او بر پست وزارت انرژی و آب توانست در تمدید لین برق کابل نقش موثری ایفا کند و با وجود تعلل های که در این زمینه صورت گرفت در نهایت قادر شد تا کابل را با برق 24 ساعته تنویر کند.
در این میان رای نیاوردن انورالحق نیز باعث ایجاد اختلاف در صفوف قوم پشتون می شود. احدی نماینده فکری و رهبر پشتون های افراطی است. با این حال او جدا از گرایش های فکری اش، یک شخصیت متخصص و تحصیلکرده است و عمری را در نهادهای معتبر علمی درس خوانده و در سازمان بزرگ بین المللی کار کرده و تجربه کسب کرده است.
رای عدم اعتماد به احدی، در واقع خنثا سازی نطفه ایجاد یک الترناتیف نسبتا بهتر در میان قوم پشتون است. این به معنای آن است که تیم کرزی و حامیانش نمی خواهند به جز از حلقه مافیایی خودشان هیچ کس دیگری از میان قوم پشتون سر برآورد و ادعای رهبری کند.
عدم رای اعتماد به امیرزی سنگین، نیز عجیب بود. آقای سنگین از جمله شخصیت های بود که در طول دوران کارش کارنامه بهتری داشت. همو بود که در گسترش و تقویت سیستم مخابراتی کشور نقش موثری ایفا کرد و در هنگام تصدی او بر پست وزارت مخابرات بود که این وزارت توانست در میان تمامی دیگر وزارت خانه های حکومت افغانستان، در پهلوی بودجه عادی بودجه انکشافی خود را نیز به صورت مکمل به مصرف برساند.
در این شکی نیست که رای گیری روز گذشته در ولسی جرگه، باعث شد تا بت های بسیاری بشکند و بی اعتبار شود. در عین حال تصمیم نمایندگان مبنی بر عدم رای دهی به وزیران معرفی شده از سوی تیکه داران قومی و رهبران تنظیم ها که بخش عمده ای از عمر سیاسی شان صرف تجارت قوم و قبیله شده است، می تواند یک نه بزرگ و جدی برای آنان باشد. اما واقعیت قضیه این است که سیاست های نادرست و نابخردانه هشت سال گذشته حکومت به ویژه شخص حامد کرزی در برابر همین تیکه داران قومی و رهبران تنظیم ها که منجر به بازخیزی، تقویت و مطرح شدن مجدد آنان شد، در شرایط حاضر می تواند مشکلات جدی را برای حکومت و نیروهای بین المللی مستقر در افغانستان ایجاد کند. البته این وضعیت در عین حال می تواند این فرصت را در میان اقوام دیگر ایجاد کند تا الترناتیف های غیر قومی و غیر تنظیمی در آنها قوت بگیرند، اما خلای پشتوانه مناسب سیاسی- اقتصادی برای الترناتیف های جدید و ابزاری را که تیکه داران قومی و تنظیمی برای سرکوب، ایجاد موانع و محدود ساختن این الترناتیف ها دارند، می تواند این بستر را دشوار و تا حد زیادی در کوتاه مدت ناممکن سازد.
کرزی نیز با این وضعیت در شرایط دشواری قرار گرفته است. نتیجه رای گیری روز گذشته ولسی جرگه منجر به از دست رفتن حمایت خانواده مجددی، خانواده گیلانی، مارشال فهیم، جناح احدی افغان ملت، جنرال دوستم، محقق، اسماعیل خان و سیاف شد. این گروه ها در واقع بدنه اصلی حمایت داخلی حکومت کرزی در طول هشت سال گذشته محسوب می شدند. البته پیش از این کرزی هنگامی که کابینه اش را به ولسی جرگه معرفی کرد، حمایت برخی از گروه های دیگر از جمله سید منصور نادری، رهبر سنتی اسماعیلی ها، شیخ آصف محسنی و محمد اکبری را از دست داده بود، زیرا با وجودی که آن ها در انتخابات از کرزی حمایت کرده بودند، صاحب هیچ کرسی و نماینده ای در کابینه پیشنهادی نشده بودند.
ممکن است برخی از این گروه ها، افراد جدیدی را برای کرزی معرفی کنند، اما عدم رای اعتماد روز گذشته ولسی جرگه به اکثریت اعضای کابینه پیشنهادی کرزی، اعتماد بسیاری از این گروه ها و شخصیت ها را نسبت به صداقت کرزی در تقسیم و شراکت در قدرت سیاسی، آسیب رساند و بعید نیست که این وضعیت باعث گردد تا ایتلاف های جدید سیاسی بر محوریت داکتر عبدالله و یا یک محور جدید در آینده نزدیک شکل بگیرد.
حالا کرزی تنها هفت وزیر در کابینه اش دارد و بقیه هفده وزیر دیگر حتا اگر به زودی هم معرفی شوند، تا اول دلو که رخصتی های زمستانی ولسی جرگه است، نمی توانند رای اعتماد به دست آورند. این در حالی است که دولت افغانستان خودش را برای کنفرانس لندن آماده می سازد. بنابراین عدم تکمیل نصاب کابینه برای دولت افغانستان به منظور برنامه ریزی و حضور موثر در کنفرانس لندن یک خلای جدی است و اعتبار کرزی و حکومت اش را به شدت زیر سوال می برد.

8 Sobh