هفته نامه بیلگیپنهان سازی آثار معماری دوران تیموریان
درجهت پنهانسازی تاریخ اثرمعماری بی همتای تیموریان در آرامگاه خلیفه چهارم دین اسلام حضرت علی ابن ابی طالب در مزارشریف تلاش میشود.
مقبره حضرت علی (ک) از آثار اساسی معماری تیموریان درافغانستان به شمارمیرود. همین اثر تاریخی مسبب اعمار شهر مزارشریف درشمال افغانستان شده است. این اثر بعدها بوسیله حاکمان افغانستان و بازماندگان تیموریان دوباره تعمیر گردیده است.مقبره حضرت علی آخرین بار در سال ۱۳۷۵براساس سعی و تلاش فرهنگ دوستانه جنرال عبدالرشید دوستم بصورت کل از نو اعمارگردید. در بازسازی و تعمیر روضه صدها معمار، رسام، ایجادگران میناتور، شاعران، کارگران و پیشه وران مختلف دست بهم داده، این اثر تاریخی بازمانده تیموریان را سراپا از نو اعمارکردند. همه ی مناظر آثار میناتوری داخلی و بیرونی بنا مربوط به اعمارمجدد جنرال دوستم میباشد. درلوحه ی بوزن ۱۵ کیلوگرام طلا کلمه طیبه حک گردیده، در دروازه درونی روضه آویخته شده بود. این اثر به فرمایش جنرال دوستم درعربستان سعودی ساخته شده و تصویرحاضرمربوط همان روز نصب این لوحه است. بخاطر تفریح وطنداران مزارشریف، در پارک روضه دهها فواره آب اعمارگردیده و چوکیها گذاشته شده بود. درسال ۱۳۷۴ جهت درس و تعلیم جوانان کتابخانه ی بزرگی نیز تعمیر شده بود. همه ی این فعالیتها به روی سه سنگ بزرگی، کی در مقابل دروازه جنوبی روضه گذاشته شده بود، به زبانهای اوزبیکی، فارسی وانگلیسی حک گردیده بود. قبل ازدو روز سنگهای مذکور را ازجایش ربودند. با آنکه درکتیبه های متذکره علاوه برقید تاریخ تعمیرمجدد مقبره حضرت علی، ازچگونگی کمک باشندگان مزارشریف نیز یادآوری شده بود. به عقیده ی بعضی ناظران، بخاطرحک بودن اسم جنرال عبدالرشید دوستم در کتیبه های مذکور، این کتیبه ها بوسیله ی رقیب سابقش عطا محمد نور تخریب شده است.
درافغانستان طالبان غدارترین و فرهنگستیزترین گروه بشمارمیرفتند. آنها دردوره استیلای شان بدون دست اندازی به این کتیبه ها، در یک فرد شعراستاد محمد عالم لبیب کی در دیوار شمالی روضه نگارش یافه بود، تنها اسم " دوستم " راتخریب کرده بودند.پس ازسقوط طالبان این نقیصه چندباربه زبان آورده شد. اماکسی به آن توجه نکرد. تاهنوز نیز نقصان همین کلمه وجود دارد. اما عطا محمد نور والی ولایت بلخ بحیث ممثل نظام دموکراسی کنونی و درشمال مملکت مشهور به خادم حکومت، هزاران بار بدترازطالبان به فرهنگستیزی وتاریخستیزی دست زده است. امسال در نظر است که، مراسم نوروز به اشتراک افغانستان، ایران وتاجکستان تجلیل گردد. بنابرهمین مناسبت آقای نور که خویشتن رابه صفت یگانه خادم دولت جا میزند، درتلاش پنهانسازی خدمات انجام یافته دیگران وحتی ازمیان برداشتن آنها دیده میشود. والی بلخ تمام جاده های مزارشریف را نامگذاری کرد. اما بنام علیشیرنوائی کی بانی این شهراست یک چهار راهی کوچک را مسمی نمود. آنهم در نتیجه ی اعتراضات ونمایشات متواتر جوانان دلسوزبلخ. اما اکنون در پی ازمیان برداشتن اسناد کارهای انجام یافته ی نواسه ی وی (نوائی) میباشد. درصورت خاموشی دربرابرچنین اعمال، تعجب آور نخواهد بود که، درآینده این اثربزرگ تیموریان کبیر و ممثلین آنها سلطان حسین بایقارا و امیرعلیشیر نوائی نیز از میان برداشته شود. مایان (تورکان افغانستانی) بصفت انسانان محکوم معاصردست به الاشه گذاشته، مبهوت حوادثیم وبس.
ترجمه از لسان اوزبیکی: توسط شعبه فرهنگی فدراسیون فرهنگی تورکان افغانستان
مقبره حضرت علی (ک) از آثار اساسی معماری تیموریان درافغانستان به شمارمیرود. همین اثر تاریخی مسبب اعمار شهر مزارشریف درشمال افغانستان شده است. این اثر بعدها بوسیله حاکمان افغانستان و بازماندگان تیموریان دوباره تعمیر گردیده است.مقبره حضرت علی آخرین بار در سال ۱۳۷۵براساس سعی و تلاش فرهنگ دوستانه جنرال عبدالرشید دوستم بصورت کل از نو اعمارگردید. در بازسازی و تعمیر روضه صدها معمار، رسام، ایجادگران میناتور، شاعران، کارگران و پیشه وران مختلف دست بهم داده، این اثر تاریخی بازمانده تیموریان را سراپا از نو اعمارکردند. همه ی مناظر آثار میناتوری داخلی و بیرونی بنا مربوط به اعمارمجدد جنرال دوستم میباشد. درلوحه ی بوزن ۱۵ کیلوگرام طلا کلمه طیبه حک گردیده، در دروازه درونی روضه آویخته شده بود. این اثر به فرمایش جنرال دوستم درعربستان سعودی ساخته شده و تصویرحاضرمربوط همان روز نصب این لوحه است. بخاطر تفریح وطنداران مزارشریف، در پارک روضه دهها فواره آب اعمارگردیده و چوکیها گذاشته شده بود. درسال ۱۳۷۴ جهت درس و تعلیم جوانان کتابخانه ی بزرگی نیز تعمیر شده بود. همه ی این فعالیتها به روی سه سنگ بزرگی، کی در مقابل دروازه جنوبی روضه گذاشته شده بود، به زبانهای اوزبیکی، فارسی وانگلیسی حک گردیده بود. قبل ازدو روز سنگهای مذکور را ازجایش ربودند. با آنکه درکتیبه های متذکره علاوه برقید تاریخ تعمیرمجدد مقبره حضرت علی، ازچگونگی کمک باشندگان مزارشریف نیز یادآوری شده بود. به عقیده ی بعضی ناظران، بخاطرحک بودن اسم جنرال عبدالرشید دوستم در کتیبه های مذکور، این کتیبه ها بوسیله ی رقیب سابقش عطا محمد نور تخریب شده است.
درافغانستان طالبان غدارترین و فرهنگستیزترین گروه بشمارمیرفتند. آنها دردوره استیلای شان بدون دست اندازی به این کتیبه ها، در یک فرد شعراستاد محمد عالم لبیب کی در دیوار شمالی روضه نگارش یافه بود، تنها اسم " دوستم " راتخریب کرده بودند.پس ازسقوط طالبان این نقیصه چندباربه زبان آورده شد. اماکسی به آن توجه نکرد. تاهنوز نیز نقصان همین کلمه وجود دارد. اما عطا محمد نور والی ولایت بلخ بحیث ممثل نظام دموکراسی کنونی و درشمال مملکت مشهور به خادم حکومت، هزاران بار بدترازطالبان به فرهنگستیزی وتاریخستیزی دست زده است. امسال در نظر است که، مراسم نوروز به اشتراک افغانستان، ایران وتاجکستان تجلیل گردد. بنابرهمین مناسبت آقای نور که خویشتن رابه صفت یگانه خادم دولت جا میزند، درتلاش پنهانسازی خدمات انجام یافته دیگران وحتی ازمیان برداشتن آنها دیده میشود. والی بلخ تمام جاده های مزارشریف را نامگذاری کرد. اما بنام علیشیرنوائی کی بانی این شهراست یک چهار راهی کوچک را مسمی نمود. آنهم در نتیجه ی اعتراضات ونمایشات متواتر جوانان دلسوزبلخ. اما اکنون در پی ازمیان برداشتن اسناد کارهای انجام یافته ی نواسه ی وی (نوائی) میباشد. درصورت خاموشی دربرابرچنین اعمال، تعجب آور نخواهد بود که، درآینده این اثربزرگ تیموریان کبیر و ممثلین آنها سلطان حسین بایقارا و امیرعلیشیر نوائی نیز از میان برداشته شود. مایان (تورکان افغانستانی) بصفت انسانان محکوم معاصردست به الاشه گذاشته، مبهوت حوادثیم وبس.
ترجمه از لسان اوزبیکی: توسط شعبه فرهنگی فدراسیون فرهنگی تورکان افغانستان
Geen opmerkingen:
Een reactie posten